دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی اﺟﺰای اﺟﺮاﻳﻲ روف گاردن ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻨﻮع و وﺳﻴﻊ اﺳﺖ. ﻫﺮ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪی ﻳﺎ ﺷـﺮﻛﺖ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روﻳﻜﺮد ﺧﺎص ﺧﻮد و رﻗﺎﺑﺖ در ﺑﺎزار اﺟﺰاء ﻗﺎﺑﻞ ﻧﺼﺐ را دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻓﺎرغ از ﻫﻤﻪ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻫﺎی ﺗﺠﺎری اﺟﺰاء روف گاردن را ﺑﻪ 5 دﺳﺘﻪ ﻛﻠﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪی ﻛﺮد:
اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺮ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ روی ﺑﺎم ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎﻳﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ آب و ﻫﻮا، ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه ای و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻧﮕﻬﺪاری و ﺗﺼﻮرات ﻃﺮاح روف گاردن ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ روف گاردن ها ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺳﺒﻚ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ، اﻏﻠﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ در ﺧـﺎک ﻛـﻢ ﻋﻤﻖ و ﺑﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻧﮕﻬﺪاری ﻛﻢ رﺷﺪ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﻫﻤﺎن ﻓﻀﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎن در آن ﺷﺮوع ﺑﻪ رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸـﺖ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ اﻟﺰاﻣﺎت ﺧﺎص ﺳﺎزه ای ﺑﺎﻳﺪ وزن ﻛﻤﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺧـﺎک ﻣﻌﻤـﻮﻟﻲ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎﻳﻲ دارد.
در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ از ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺮای ﻛﺸﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد ﻛﻪ ﺣﺘﻲ اﻻﻣﻜﺎن ﺳﺒﻚ ﺑﻮده و وزﻧﺶ ﺣﺪود 900 ﻛﻴﻠﻮﮔﺮم در ﻫﺮ ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺑﺎﺷﺪ. ﻳﻚ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﺮﻛﺐ از ﻳﻚ ﺳﻮم ﻣﺎﺳﻪ، ﻳﻚ ﺳﻮم ﺳﻨﮓ ﻫﺎی ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ و ﻳﻚ ﺳﻮم ﮔﻴﺎﺧﺎک ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ (ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﭼﻮب ﭘﻮﺳـﻴﺪه و ﻛﻮد ﻧﺒﺎﺗﻲ) ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ.
ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ روف گاردن ﺑﻴﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﺷﺖ و ﻻﻳﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ آب ﺑﺘﻮاﻧﺪ از ﻫﺮ ﺟﺎی روف گاردن ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ زﻫﻜﺶ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎﺑﺪ . ﺑﺎم ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻﻣﻘﺪار زﻳﺎدی آب ﺑﺎران را در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺸﺎر ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺑﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ زﻫﻜﺸﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﻣﻘـﺪاری آب اﺿـﺎﻓﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ روش ﻫﺎی زﻳﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﻮد:
اﻟﻒ- ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺧﻮد ﺑﺎم
ب- ﻧﺎوداﻧﻲ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻴﺮواﻧﻲ ﻫﺎ
پ- آﺑﺮاه و ﻛﺎﻧﺎل آب
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻋﺎﻳﺖ اﺣﺘﻴﺎط ﺑﺎﻳﺪ دوﻛﺎﻧﺎل ﺧﺮوﺟﻲ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺧﺮوﺟﻲ و ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮای ﺳﺮرﻳﺰ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺮد ( ﺧﺮوﺟﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻟﻲ از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و اﻳﻦ اﻣﺮ از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺼﺐ درﻳﭽﻪ ای در ﺑـﺎﻻی آن ﻫـﺎ ﺑﺮای ﺑﺎزرﺳﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد). در ﺗﺮاس ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻮری ﺗﺮاس اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد.
اﻧﺘﺨﺎب ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺟﺮﻳﺎن آﺑﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎرش ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ، اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮدد و از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﺷﺖ و ﮔﻴﺎه را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ، ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎری آن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ .
ﺑﺮﺧﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻻﻳﻪ ای ﻗﻄﻮر از ﺧﺎک اﻧﺒﺴﺎط ﻳﺎﻓﺘـﻪ را ﺑـﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ. اﻣﺎ اﻛﺜﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی روف گاردن از ﻳﻚ ﺣﺼﻴﺮ زﻫﻜﺶ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻣﻮﺟﺪار ﺑﺎ اﻟﮕﻮی ﺳـﺎزه ای ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻛﺎرﺗﻦ ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﻳﺎ Landscape Pavers اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺣﺪاﻗﻞ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻻﻳـﻪ زﻫﻜـﺶ 20 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، اﻣﺎ ﺣﺼﻴﺮﻫﺎی ﺿﺨﻴﻢ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﻋﺎﻳﻖ اﺿﺎﻓﻲ را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ. ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪه ای از ﻻﻳﻪ ﻫﺎی دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ:
اﻟﻒ- ﻻﻳﻪ ﺻﺎﻓﻲ: Filter Layer
در ﺑﻴﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ و ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ ﻓﻴﻠﺘﺮی ﻗﺮار دارد ﻛﻪ رﻃﻮﺑﺖ را از ﻣﺤﻴﻂ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ دور ﻣﻲ ﻛﻨـﺪوﻣﺎﻧﻊ از ﮔﻨﺪﻳﺪﮔﻲ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎرﭼﻪ ای ﺑﺎﺷـﺪ. در ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻫﺎی ﻣﺪرن ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻳﻚ ﻳﺎ دو ﻻﻳﻪ “geo-textile” ﻏﻴﺮ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷـﻮد. اﻳـﻦ ﻓﻴﻠﺘـﺮ ﺣﺘـﻲﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻻﻳﻪ ای از ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻻﻳﻪ زﻫﻜﺶ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺷﻮد .
ب- ﻻﻳﻪ ﻣﺎﻧﻊ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ: Root barrier
ﻻﻳﻪ ای اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ از ﻧﻔﻮذ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ و آﺳﻴﺐ زدن آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋـﺎﻳﻖ ﻛـﺎری و ﻏﺸـﺎء ﺳـﻘﻒ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻻﻳﻪ ﻣﺎﻧﻊ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻴﺶ ﺗﺮ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺘﻤﺮﻛـﺰ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﻲ ﺷـﻮد و در زﻳـﺮ زﻫﻜﺶ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ در ﺑﺎﻻی ﻻﻳـﻪ waterproof ﻳـﺎ آب ﺑﻨـﺪ ﻧﻬـﺎﻳﻲ ﻳـﺎ ﻋـﺎﻳﻖ ﻛـﺎری ﺣﺮارﺗـﻲ ﻗـﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﻳﻚ ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭘﻠﻲ اﺗﻴﻠﻦ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷـﺪه وﺑﻴﺸـﺘﺮ در ﭘـﺮوژه ﻫـﺎی ﻋﻤـﻮﻣﻲ ﻛـﻪ ﺗﺮاﻓﻴﻚ ﻋﺒﻮری و ﺑﺎر ﺳﻘﻒ زﻳﺎد اﺳﺖ و ﺟﺎﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎﻧﻲ ﺑﺎ رﻳﺸﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻴﻖ و رﻳﺸﻪ ﻫﺎی ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.
پ- ﺻﻔﺤﻪ زﻫﻜﺶ: Drain board
ﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ ﺳﻪ ﻻﻳﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻻﻳﻪ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻋﻤﻞ ﻓﻴﻠﺘﺮ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﺪ و آب اﺿﺎﻓﻲ را از ﻗﺴﻤﺖ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ دور ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻻﻳﻪ ﻣﺤﺎﻓﻆ رﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ . ﻻﻳﻪ وﺳﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﺳﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺮوﻃﻲ ﺷﻜﻞ اﺳﺖ آب اﺿﺎﻓﻲ را از رﻳﺸﻪ ﻫﺎ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮده و در ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﻣﻲ دارد.
اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ Run-off آب ﺑﺎران ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و از ﻃﺮﻓﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدش ﻫﻮا و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی از ﮔﻨﺪﻳﺪﮔﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻻﻳﻪ ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﭘﺎرﭼﻪ ای اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ از آﺳﻴﺐ دﻳﺪن ﻏﺸﺎء و ﻋﺎﻳﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد.
4– ﻻﻳﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ
اﻳﻦ ﻻﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎم و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻳﻖ ﻛﺎری را از ﻧﺸـﺖ ﻛـﺮدن و ﻧﻔـﻮذ آبﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺻﻔﺤﻪ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮوی ﻏﺸﺎء ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴـﺮد و آنرا در ﻃﻮل ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺟﺮاﻳﻲ و از ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﺎرﻳﻜـﻪ ای از ﺑـﺘﻦ ﺳﺒﻚ، ﺻﻔﺤﻪ ای از ﻋﺎﻳﻖ ﻣﺤﻜﻢ، ورﻗﻪ ﺿﺨﻴﻢ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ، ورق ﻣﺴﻲ، ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از اﻳﻨﻬﺎ، ﺑﺮ ﺣﺴﺐ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎی ﻃﺮاﺣﻲ و ﻛﺎرﺑﺮد روف گاردن ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﺮﺧﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی روف گاردن ﻟﺰوﻣﺎً ﺑﻪ ﺻـﻔﺤﻪ ﻣﺤـﺎﻓﻆ اﺣﺘﻴـﺎﺟﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از ﻻﻳﻪ ﻣﺎﻧﻊ رﻳﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎی آن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
5- ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﻘﻒ، ﻏﺸﺎء ﺑﺎم ﻳﺎ ﻻﻳﻪ ﻋﺎﻳﻖ ﻛﺎری رﻃﻮﺑﺘﻲ: Water Proofing
ﺑﺎم را از ﻧﺸﺖ ﻛﺮدن و ﭼﻜﻪ ﻛﺮدن ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﻏﺸﺎء ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ﻳـﻚ ﻻﻳـﻪ ﻳﻜﭙﺎرﭼـﻪ ﺿﺪآب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ورﻗﻪ ﻫﺎی ﺑﻬﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ. اﻧﺘﺨﺎب ﻳﻚ ﻏﺸﺎء ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑﺴـﺘﮕﻲ ﺑـﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺎم، ﻫﺰﻳﻨﻪ و ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺟﺮا و ﺗﻌﻤﻴﺮ دارد. اﺧﻴﺮا ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛـﺮده اﻧـﺪ ﻛـﻪ ﻻﻳﻪ ﻣﺎﻧﻊ رﻳﺸﻪ و ﻏﺸﺎء را در ﻳﻚ ﻻﻳﻪ ﻗﺮار داده اﺳﺖ .
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﻻﻳﻪ ﺧﺎک ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺧـﻮد را از دﺳـﺖ ﻧﺪﻫـﺪ، ﺑـﻪ ﻫﻨﮕـﺎم ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺣﺠﻢ ﺧﺎک ﻻزم ، ﻳﻚ ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺼﻔﻴﻪ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت وارد ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎ اﺿـﺎﻓﻪ ﻛـﺮدن درﺻﺪی از ﺧﺎک ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد.
